به گزارش سایت پایگاه خبری تحلیلی برازجان سلام و به نقل از خبرگزاری صداوسیما، برنامه صف اول چهارشنبه شب میزبان علیرضا عسگریان، معاون رفاه و امور اقتصادی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی بود که درباره موضوعاتی چون قانون سن بازنشستگی ، کالابرگ الکترونیکی و جوانی جمعیت صحبت کردند در زیر این گفت وگو را می خوانید:
سوال: شما میخواستید به جای دهک بندی، صدک بندی انجام دهید و در مهرماه قولش را داده بودید انجام شد؟
آقای علیرضا عسگریان: واقعیت امر این است که صدک بندی مبنای همین دهک بندی است. وقتی ما جامعه را به ۱۰ قسمت تبدیل میکنیم، این هشتاد و پنج میلیون و ششصد هزار نفر را تفکیک میکنیم به ۱۰ قسمت میشود دهک بندی. اگر بیاییم تحلیلها را دقیقتر کنیم و به صد قسمت تبدیلش کنیم ، این صدک بندی است.کوچکتر و راحتتر بودن تحلیلهای ماست. چون فاصله یک دهک،از ابتدا و انتها فاصله موربی است. امکان دارد شما توی دهک سه باشید، اما توی صدک سی و یک. اینبا دهک سی و نه فرق میکند . این یک دهک است، دهک سوم، اما صدکش فرق میکند و در واقع برای ما که کارمان دو قسمت است بهتر است.
ما در حوزه پایگاه رفاه ایرانیان دو قسمت خیلی مهم داریم. یک قسمت تجمیع اطلاعات است. یعنی براساس شاخصهای مقرر از دستگاههای مختلف اطلاعات میگیریم و تحلیلش میکنیم. تحلیل و اندازه تامین دادهها اهمیت دارد. چون به صورت هوشمند انجام میشود و نباید یک شاخص نسبت به شاخص دیگر اهمیت بیشتری پیدا کند به خاطر همین است که تحلیلها باید دقیق و عینی باشد تا به عدالت نزدیک تر شود.
سوال: آن قدر داده دقیق داریم که بتوانیم صدک بندی کنیم؟
آقای علیرضا عسگریان: وضعیت ما در مرحله خیلی خوب است، البته با عالی فاصله داریم چون هنوز بعضی از دادهها خیلی در کشورمان شکل نگرفتند، یا دقیق نیستند یا بر خط نیستند. به عنوان مثال الان دادههای مسکن، که تحت نظر اداره ثبت اسناد و املاک کشور است دقیق نیست. یک طیفی را پوشش داده، در صورتی که مسکن مهم است. اما بعضی از دادهها بر خط هستند. دادههای مربوط به خانواده، بُعد خانوار و ساختار خانواده. بُعد خانوار یعنی که چند نفر هستند. ساختار خانواده یعنی که چند تا فرزندشان در سن ازدواج است.
چند تا فرزندشان در سن ایجاد مشاغل هستند. آیا فرزندی دارند یا در خانواده بیمار دارند ؟ فرزندی یا کسی دارند که خدای نکرده معلول باشد؟ این میشود ساختار خانواده. چند نفرحقوق بگیر هستند؟ مرد و زن هستند. یا فقط مرد هست. یا فرزندان حقوق بگیر هستند. دادههای مربوط به وسیله نقلیه. دادههای خوبی هستند. کیفیت وسیله نقلیه. توجه کنید فقط تعداد نیست. کیفیت وسیله نقلیه هم خیلی مهم است. دادهها در مورد مسکن هم مهم است. دادههای حقوق فرد، دستمزدشان، مخصوصا جایی که به صورت رسمی و غیر رسمی حقوق شان را میگیرند اینها طیف وسیعی از جامعه هستند که ما میتوانیم حقوق شان را برآورد کنیم.
براساس اطلاعات پایگاه رفاه ایرانیان همه خصوصیات جایگاهی یک فرد مشخص می شود
دادههای بانکی است که مهمترین شان شاپرک است.یعنی هزینهای که خانواده انجام میدهد را به ریز در میآوریم. هزینهای که خودش، فرزندانش و خانه یا خانواده، خانواده انجام میدهد را به روز در میآوریم؛ همچنین ابتدا و انتهای دوره مالی شان. میزان وامی که گرفتند، میزان سود بانکی شان، تعاملات بانکی، ساتنا و پایا اینها خارج میشوند. بعضا بورس و سفر خارجی، اینها معدل گیری میشوند. البته همان طور که گفتم بعضی از این دادهها اثرشان زیاد است و بعضی هم اثرشان کم است.اینها توی فضای تحلیلی مشخص میشود.
یعنی همین الان اگر آقای خسروی کد ملی اش را به من بدهد، من اولا میگویم که چه داراییهایی دارد و ثانیا میزان وسع جنابعالی شما را مشخص میکنم و میگویم این وسع شماست. بعد هم این وسع را در سطح در بین این صدک تقسیم میکنم و دقیقا میگویم که شما وسع تان به گونهای است که مثلا در صدک هشتاد و نه قرار میگیرید. یا هفتاد و نه قرار میگیرید. حالا امکان دارد که شما بپرسید که عدم قطعیت این چقدر است؟ عدم قطعیت که ندارد. من میتوانم بگویم صحتش خیلی بالاست. چرا با این جسارت و این دقت میگویم که صحتش بالاست؟
هر کسی که در مورد معیشت فکر میکند و میخواهد منابعش خوب توزیع بکند، حتما به ما درخواست میدهد
چون یکی از بهترین، پنجرههای واحد کشور محسوب میشود. اگر شما در باره آن از کمیته امداد حضرت امام بپرسید میگویند خیلی خوب است.
اگر شما از بهزیستی بپرسید میگویند خیلی خوب است. خیلی از مشکلات شان مرتفع شده است. از بنیاد شهید بپرسید. از هر دستگاهی که یک منابع محدودی دارد و میخواهد آن را عادلانه توزیع کند، بپرسید می گوید خوب است. در زمان کرونا هم بود. ما در زمان کرونا توانستیم کمکها بویژه آن لوازم تحریر ها را خیلی خوب توزیع کنیم. تحلیلهای مختلفی هم از آن بیرون میآید.
داده های ما امسال نسبت به سال گذشته دقیق تر شده است
من الان میتوانم بگویم هر کسی که در مورد معیشت فکر میکند و میخواهد منابعش خوب توزیع بکند، حتما به ما درخواست میدهد و ما هم با یک کیفیت قابل قبولی درخواستش را پاسخ میدهیم. این رضایت مندی به خاطر این است که برای اولین بار دادهها در یک جا تجمیع میشود و برای اولین بار تحلیل میشود. یک تحلیل قوی. الحمدالله شیبش هم نمایی است. یعنی من بخواهم بگویم که امسال نسبت به سال گذشته، هم دادههای مان بهتر شده است و هم تحلیل مان عمق پیدا کرده است. علتش هم این است که ما هر روز مطالعات مختلفی را وارد حوزه مان میکنیم. گاهی هم به تمام دستگاهها و تمام کسانی که در حوزه وسع دارای تحلیل هستند، دارای پژوهش هستند، فراخوان میزنیم با ما ارتباط بگیرند. معدلی از آنها هر شش ماه وارد حوزه ما میشود. پس پایگاه رفاه ایرانیان یک پایگاه خوب است.داده هایش قابل قبول است. رو به جلو است. حتما خطاها و اشتباهاتی دارد.
یکی از مهمترین طرحهایی روی آن تمرکز کردیم کالابرگ است.
الان شصت و یک میلیون نفر در حوزه کالابرگ هستند. یعنی هفتاد و پنج درصد جمعیت کشور. پس پایگاه خوبی است. هدف گذاری ما این است که تا انتهای سال دو هزار و چهارصد و چهار این دادههای آن قدر قدرتمند شود که واقعا به پنجره واحد و بسیار خوب کشور تبدیل شود.
سوال: این صدک بندی برای شما که حاکمیت هستید خیلی خوب است با دادههای دقیق میتوانید وسع افراد را بسنجید،حسنش برای مردم چیست؟
آقای علیرضا عسگریان: ما سعی میکنیم که دادهها را طوری بدهیم که مردم گیج نشوند. این کار، در بعضی از مواقع سخت است و بعضی از وقتها هم ساده است. بهترین راه این است که به مردم بگوییم که شما دهک تان کجاست؟ سیاستهای ما در بعضی از مواقع براساس صدک است.
در بعضی از مواقع هم براساس دهک. در مورد کالابرگ برای این که میخواستیم هفت دهک را پوشش دهیم. صدک رفت کنار؛ و گفتیم که هفت دهک را پوشش دهیم. البته زمانی که یک دهک بود اگر منابعی نداشتیم و دولت نمیتوانست منابع را تامین کند، مجبور بود به صورت صدکی جلو برود.
مثلا بگوید من سه صدک را پوشش میدهم. اما الحمدالله توانست منابع را جذب و تامین کند فاصلهها را به صورت دهکی مطرح کرد، دهک دو،
سه، چهار، پنج، شش.
سوال: و حقا همه اینها در پایگاه رفاه ایرانیان انجام شد؟
آقای علیرضا عسگریان: بله در پایگاه رفاه ایرانیان محقق شد. من یک کم در مورد این پایگاهها و اساسا کالابرگ به عقب برگردم. ببینید نقطه عطف کالابرگ، هزار و چهارصد ویک است. بعد از حذف ارز ترجیحی بود. میزان یارانه مردم چهل و پنج هزار و پانصد تومان بود. یک دفعه این برای سه دهک رفت روی چهارصد هزار تومان ، اما مابقی دهکها سیصد هزار تومان بود. مشمول چند نفر شد؟ هفتاد و نه میلیون و ششصد هزار از هشتاد و پنج میلیون و هشتصد هزار نفر. یعنی نود و پنج درصد جامعه درگیر شدند. خوب دولت منابع میخواست. منابع سنگینی را آورد پای کار، بیست و هفت هزار میلیارد تومان در ماه. این منابع میبایست روی سفره مردم بشیند. چرا ننشست؟چون زیرساخت نبود. برای اولین بار زیرساختش ایجاد شد. این زیرساخت از این ماموریت فاصله گرفت. یعنی الان این شبکهای که ما به آن میگوییم کالابرگ. شبکه ملی اعتبار است.
یعنی از این به بعد همه برنامههای اعتباری دولت در این شبکه وارد میشود. یعنی در سطح کشور برای مردم جریان اعتباری ایجاد میشود که فراتر از حقوق و دستمزدشان است.
سوال: بسیار خوب، از این دهک و صدک فاصله نگیریم، این صدک که به آن اشاره کردید، کی اجرایی میشود؟
آقای علیرضا عسگریان: این صدک بندی اجرایی شده است و کاملا مشخص است وما خیلی راحت میتوانیم این را روی دهک بندی انتقال دهیم.
شاید بپرسید دادههای جدید، آن دادههایی که باید در نیمه دوم امسال اعمال شود، اعمال شده است؟ ما امیدواریم تا انتهای سال اعمال شود.
سوال: آن دادهها چیست؟
آقای علیرضا عسگریان: ما هر شش ماه یک بار، سال یک بار، باید دادههای جدید اعمال کنیم. اشکال یا چالشش کجاست؟ وقتی که ما دادههای جدید را اعمال میکنیم، قطعا عادلانهتر است. من الان اگر از هر کس در این جلسه بپرسم دادههای جدید مردم را اعمال کنیم؟ حتی خود تو میگویی حتما؛ و اگر اعمالش کنیم بین دهکها جابجایی شکل میگیرد. یک عدهای دهک شان میرود بالاتر. یک عدهای میرود پایینتر. آنهایی که از بالا میروند پایینتر، نشان دهنده این است که تحلیل و دادههای ما دقیقتر و عینیتر بوده و اعمال شده است. آنهایی که میروند بالاتر، نشان دهنده این است که استحقاق شان در دهکهای بالاتر است نه پایین تر.
سوال: پیش بینی می کنید که چه میزان بالاتر میروند یا چه میزان پایینترمیروند؟
آقای علیرضا عسگریان: به نظرم میآید که بین دهکها است، چون ما حذف نداریم. مگر یک عدهای بروند بین آن جمعیت پنج میلیونی دهک ۱۰. حذفی نداریم. اما پیش بینی ما این است جابه جایی بین دهکها حدود هفت میلیون نفر است. هفت میلیون نفر بین دهکها جابه جا میشوند.
سوال: بیشتر به سمت بالاست یا پایین؟
آقای علیرضا عسگریان: از هفتاد و نه میلیون و ششصد هزار نفر، هفت میلیون جابه جا میشوند. یک تعدادی از بالا میآیند پایین. یک تعدادی از پایین میروند بالا. من فقط یک شاخص را بگویم. در حال حاضر مددجویان بهزیستی و کمیته امداد حضرت امام بین دهک یک تا سه هستند و تعدادشان حدود شصت و نه درصد است. این دادههای جدید اعمال شود میشود هشتاد و نه درصد نزدیک نود درصد. خیلی خوب است.
نشان دهنده این است که دقتش خیلی بالا رفته است.
سوال: این درصدی که فرمودید درصد جمعیت است؟
آقای علیرضا عسگریان: در مورد کمیته امداد و بهزیستی بود. اینها تعداد مددجویان کمیته امداد و بهزیستی هستند که الان در دهک یک تا سه قرار دارند، شصت و نه درصد مددجویان توی دهک یک تا سه هستند. این در دادههای جدید میشود نود درصد. یعنی چی؟ یعنی این تحلیل عادلانه است. پس تحلیل قدیم چطور بود؟ قطعیت نداشت.
سوال: شما اواخر مهرماه گفته بودید صدک بندی به زودی اتفاق میافتد. الان وعده آخر سال را میدهید. محدودیت یا مانعی دارید؟
آقای علیرضا عسگریان: مانع این است که دادههای مان باید دادههای تمیزی باشد. یعنی شما دادهها را میگیرید، اولا بگیرید. دوم این که برخط باشد.سوم این که داده ها، دادههای تمیزی باشد.یعنی ما باید تحلیل کنیم تا به داده تمیزی برسیم و این از ما زمان میگیرد. البته در طول شش ماه یا یک سال تغییرات جدی ایجاد نمیشود. قبلا هم بررسی شده است. البته برای اعمال دادهها، فقط وزارتخانه تصمیم نمیگیرد. همین طور که در مورد خط فقر فقط وزارت خانه تصمیم نمیگیرد. وزارت خانه تسهیل کننده است.
یعنی خط فقر را مشخص میکند. مثلا خط فقر مطلق را مشخص میکند و بعد در یک فضای کلی تری در مورد آن تصمیم گیری می شود. بعدباید فضای کلی تری در سطح دولت باشد. اگر این دادهها را اعمال کنیم و بعد بین دهکها یک جریانی ایجاد شود. یک تعداد بروند بالاتر و یک تعداد بروند پایین، باید تمام جوانب بررسی شده باشد. الان فرض کنید من دهکم سه باشد و روی این دادههای جدید روی پنج برود. قاعده اش این است که اعتراض کنم. خوب باید همه جوانب مختلف آن در نظر گرفته شده باشد. یک من بتوانم سامانههای بزرگی داشته باشم که اعتراضش را بررسی کنم و بعد به آن پاسخ بدهم. آن هم به صورت اقناعی. پس یک سامانه خیلی بزرگ میخواهد که جوانب مختلف بررسی شود. یک مقدار که توقف ایجاد میشود، یک تامل میشود به خاطر همین موضوع است وگرنه ما همین الان آمادگی داریم دادههای جدید را اعمال کنیم.
سوال: شما فرموده بودید با صدک بندی، یارانه کسی حذف نمیشود؟
آقای علیرضا عسگریان: در هر دو صورت اگر قرار است دهک افراد حذف شود توسط دولت باید تصمیم گیری شود. قانون خانواده و جوانی جمعیت به ما میگوید باید دهک هشت، نه و ۱۰ را حذف بکنید.وزارت خانه به صورت کلی با یک تیم کارآمد همه چیز را آماده میکند و مترصد تصمیم میماند. الان تصمیم دولت این نیست که دهکی را حذف کند. اما اگر دادهها اعمال شوند یک عده میروند.
سوال: قاعدتا یک عده باید حذف شوند؟
آقای علیرضا عسگریان: بله یک عده باید حذف شوند. اما دهک حذف نمیشوند.
سوال: یارانه شان حذف میشود؟
آقای علیرضا عسگریان: سال هزار چهارصد و یک، دهک ۱۰ کلا حذف شد.چند میلیون نفر بودند؟حدود هشت میلیون نفر.
هشت و نیم میلیون نفر حذف شدند. بعد اینها اعتراض کردند. یک تعدادشان برگشتند.یعنی ما الان توی دهک ۱۰، کسانی داریم که یارانه میگیرند.
و این با سیاستهای کلان جور در نمیآید. الان تقریبا طیف وسیعی از جامعه یارانه میگیرند و من امیدوار هستم که اولا دادهها را اعمال بکنیم ثانیا بعضی از صدکها را حذف بکنیم. باز هم این نظر شخصی من است.
سوال: الان فقط دهک ۱۰ حذف شده است درست است؟
آقای علیرضا عسگریان: ۱۰ همه اش حذف نشده است. حدود پنج و نیم میلیون نفر حذف شدند . چون هر دهکی هشت و نیم میلیون نفر هستند.
هشت تا هشت و نیم میلیون نفر.
سوال: خوب پس آن چه که تکلیف قانون است انجام نشده است؟
آقای علیرضا عسگریان: خوب تکلیف و قانون میگوید سه دهک. سه دهک میشود بیست و چهار میلیون نفر.
سوال: نمیخواهید این را اجرا کنید؟
آقای علیرضا عسگریان: ما فضا را مهیا میکنیم و در یک فضای خیلی کلی تری اذن آن به ما داده شود انجام می دهیم.
سوال: این قانون مصوب میشود، این اذن است. این قانون است؟
آقای علیرضا عسگریان: وقتی مصوب میشود این اختیار را به ما میدهد. ولی شما در یک فضای میدانی همه عوامل را در نظر میگیرید. تبعاتش را در نظر میگیرید.
سوال: وقتی قانون مصوب میشود، میتواند است یا باید است؟
آقای علیرضا عسگریان: این قانون به نظر من باید است. ولی خیلی وقتها است که این را تحلیل میکنید و با قانون گذار هم صحبت میکنید.
سوال من این است: ما بیست و چهار میلیون نفر را حذف کنیم؟ قانون فرصتش را به ما داده است.
سوال: قانون اگر مصوب شده است حتما آن عقلی که قانون را مصوب کرده تمام این اقتضائات را در نظر گرفته است.
آقای علیرضا عسگریان: ما توی این موقعیت زمانی داریم تصمیم میگیریم. شما الان دولت. من مجلس. قانون تصویب شده است که سه دهک را حذف کن. من میگویم که دست ما باز است، خیلی ممنون. ومن ملزم هستم که اجراش کنم. به من فرصت بده که تمام عوامل و تبعات آن را ببینم. بعد من میگویم خوب نه، شما باید همین روز عمل کنید. میگویم پس بگذار با شیب عمل بکنم، چون مربوط به آینده است ، چون سه دهه مردم عزیز میشنوند و تصویر من را میبینند. الان قصدی نیست. اما فرض کنید که قصدی باشد.
فعلا رایانه دهک ها قطع نمی شود
یعنی میگوید با شیب. یعنی در واقع شما مدیریت کار را میدهید دست من.در صورتی که قانون صراحت دارد.من کار را مدیریت میکنم برای این که تبعات زیادی ایجاد نشود. من فکر میکنم وقتی گفته شود مثلا شما دهک ۹ هستید یا دهک ۱۰ هستید خود مردم بپذیرند که اگر شما حذف بشوید، منابع شما میآید توی دهک یک، دو، سه مینشیند.همین آدمی که صدقه میدهد، به هم نوعش کمک میکند. ما خیلی ایرانیهایی بزرگی داریم که به آنها میگوییم ،خیر.عوض این که صدقه بدهد و به مردم کمک کند یک اقدام انسانی و دینی اساسی انجام دهد، خود به خود به نفع مردم است.
سوال: همیشه اتفاق نمیافتد. شما میگویید مثلا از دهک نه و ده بیاید به دهکهای پایینتر بشیند الزاما این اتفاق نمیافتد.
آقای علیرضا عسگریان: در دوران کرونا که بدترین دوران ما محسوب میشد، بلاخره ما هم تحت تاثیر تحریمها بودیم و هم کرونا. شما اگر از خیریههای بزرگ. اگر از دستگاههای بزرگ حمایتی. از نهادهایی مثل کمیته امداد بپرسید وضع تان چطور بود؟ میگوید من افزایش داشتم و این تناقض است. بابا همه شرکتها توی تعطیلی هم محل تجمع تان از دست دادید. مردم وضع مالی شان بدتر شده است. چطور این اتفاق افتاد. میگوید مردم به درک عمیقی رسیدند. یک باور شخصی داشتند. یک گفتگو ما انجام دادیم و این عمق را پیدا کرد. حالا از کرونا خارج میشویم. البته شاید مقاومتهایی داشته باشند. چون اطلاع رسانی دقیق نباشد ابهام ایجاد میشود. ابهام مترادف است با تند شدن، توبیخ شدن، تنش، ابهام را رفع کنید. من نگفتم صد درصد. گفتم یک نسبت جمعیت کشور حتما به نفع مردم میروند کنار.
سوال: کالابرگ در چه مرحلهای است؟
آقای علیرضا عسگریان: کالابرگ یک طرح خاص و یک زیرساخت بزرگ است.همان طور که گفتم شبکه اعتباری ملی است. شما طرحهای آتی آن را در آینده خواهید دید. پشت سر هم این طرحها میآید و الحمدالله این زیرساخت توانسته پاسخگو باشد و ما ظرف تقریبا بیست روز گذشته نزدیک چهل هزار تا پنجاه هزار فروشگاه جدید تصویب کردیم. شیب کاملا نمایی است. من یک گزارشی دادم، که خود آقای آذری بقا هم بودند، صد و چهل و پنج هزار فروشگاه را اعلام کردیم. دقیقا فکر میکنم که هفدده روز بعد گفتیم که صد و نود و الان از صد و نود پنج هزار تا عبور کردیم. هماهنگی کاملی دارد و ارتباط بین فروشنده، خریدار و بانک با ما کامل است.
فروشگاههای زیادی به طرح کالابرگ پیوسته اند
ما منابع هر دستگاهی را به صورت اقلام و خدمت میتوانیم قفل بکنیم که منابعش متمرکز شود. کاری که در گذشته نبود. ما در دولتهای قدیم بسته غذایی هم میدادیم، اصابت نمیکرد. اما الان اصابت میکند.همین الان شصت و یک میلیون نفر مشمول این طرح هستند. قیمتها توی هزار و چهارصد متوقف شده است. یازده قلم، آنجا متوقف شده است فاصله تورمی، مبلغ گرانی که به آن میخورد، پاسخ داده میشود. یک صد و بیست هزار تومان تشویقی داده میشود و یک فاصله تورمی. اما شرط دارد. شرطش این است که شما دویست هزار تومان از این یارانه تان را از همین کالا خرید بکنید.چرا گفته میشد ارزنده است. برای این که این برنامه روی سبد استاندارد و سفره غذایی استاندارد مردم متمرکز است. خوب این یعنی چی؟ یعنی این که این منابع خیلی زیادی این طرح میخواهد.خدمتتان گفتم.
دولت در ماه بیست و هفت هزار میلیارد تومان یارانه پرداخت میکند بدون این که یک دقیقه یک ثانیه جابه جا شوند و این خیلی مهم است.
اگر کالابرگ را روی آن بزنید میشود نزدیک سی و دو هزار میلیارد تومان. اگر کلش را بزنید میشود سیصد و پنجاه هزار میلیارد تومان. اعداد بزرگ نیازمند دقت هستند. من به روایت خودم میگویم نزدیک به هشت تا هشت و نیم میلیارد دلار. فقط یک بُرش یارانهای است که به مردم پرداخت میشود و کمک میکند. استقبال از طرح، استقبال قبولی است. بیش از بیست و هفت میلیون نفر استقبال کردند و ما خیلی امیدوار بودیم که این به پنجاه درصد جمعیت کشور برسد. فکر می کنم تا انتهای سال و ابتدای سال آینده از پنجاه درصد جامعه عبور میکنیم. چون الان شیب استقبال افزایش پیدا کرده است. گزارشی که شما دیدید، برمی گردد به قانون خانواده و جوانی. در مورد کودکانی که نیازمند تقویت غذایی هستند. بسترش هم میشود بستر کالابرگ. ما قبلا به خانوادههاپول میدادیم. از کجا معلوم که مصرفش کنند. چه ضمانتی وجود دارد. علاقهمند هستم که در مورد تقویت غذایی کودکان گزارش بدهم. چون محظوظ کننده است. به چه دلیل؟
اولا برای اولین بار یک ارتباط عمیق و تنگاتنگ بین وزارت تعاون، کار و رفاه و وزارت بهداشت ایجاد شده است.
آنها قدرتی داشتند و یک شبکه وسیع به اسم خانههای بهداشت دارند. هر فرزندی در این کشور متولد شود یک کارت سلامت دارد. این فرزند کارت سلامتش یک نمودار سلامت دارد.به آن میگویند جاده سلامتی.دور سر بچه را مشخص میکند. وزنش را مشخص میکند.قدش را مشخص میکند.
تغذیه اش را مشخص میکند. اگر بچه زیر این خط باشد چکارش میکنیم؟ مجبور میشویم به خانواده تذکر بدهیم. اما الان این طوری نیست. ساعتها صحبت شده، یازده قلم غذایی تبدیل شد به شانزده قلم غذایی. این شانزده قلم برای بچه ها استاندارد شد. یعنی خانواده بتواند پوره برای بچههای شش ماهه شان، یک ساله شان تهیه بکنند.کی تاییدش کرد.
طرح های خوبی برای تغذیه کودکان اجرایی می شود
ستاد تغذیه. سند امنیت غذایی وزارت بهداشت و دستگاههای مختلف به این تفاهم رسیدند. خوب ما یک میلیون نفر، یک میلیون تومان به ازای هر نفر شارژ میکنیم. هر نفری که وزارت بهداشت گزارش او را به ما داده باشد. بگوید توی این خانواده چهار نفره یک نفرشان نیازمند تغذیه مضاعف است. خوب تا به ما گزارش بدهد، سرپرست خانوار مشخص است و ما آن پول را به حساب خانوار واریز میکنیم. اگر دو تا بود چی؟ دو میلیون تومان. اگر سه تا بود چی؟ سه میلیون تومان. برای هر نفر یک میلیون تومان. خوب از کجا معلوم سرپرست خانوار این را مصرف میکند. ما برای اقدام دهک یک تا پنج به ازای هر کودک یک میلیون تومان. ششصد هزار تومان. باز هفت دهک را پوشش دادیم. تعداد چند نفر هستند؟ صد و چهل هزار تا. اما ما صد و بیست و پنج هزارتای شان را پوشش دادیم، چون یک تعدادی شان در دهکهای بالا بودند. ما این تعداد را پوشش دادیم.از شش ماهگی یا پنجاه و نه ماهگی. تا پنج سالگی بدون وقفه.همه ابزارش هم مهیاست.
برای کودکان دارای سوءتغذیه یک میلیون تومان درنظر گرفته شده است
حالا فرض کن که سرپرست خانوار بنده هستم. یک کودک دارم که نیاز غذایی دارد. پول را برداشتم و بردم بین بچههای دیگر تقسیم کردیم. ما از کجا بفهمیم؟ اولا حتما باید از این کالاها بخرد. اگر از این کالاها نخرد دستگاه قفل میشود و نمیتواند هیچ چیز دیگری خریداری کند. هم آنهایی که بارکد دارند و هم آنهایی که فله هستند. آنهایی که فله هستند ما بارکد یونیک واحد میدهیم فروشگاه به فروشگاه. خوب میتواند خرید بکند. میرود خرید میکند. اگر برود جای دیگر مصرف بکند. همان طوری که فرمایش کردند شش ماه یکبار این کودک به صورت روتین، به صورت روزمره و اصلا این جزو برنامههای بیست ساله و بیست و پنج ساله وزارت بهداشت است.چک میشود و بعد میبینند دوباره زیر آن جاده سلامتی است و آن خط سلامتی زیر آن است و مشاور خانواده وارد گفتگو با او میشود. ما فورا میبندیمش.پس میتواند برخوردار شود و گفتگو میشود و اگر وزارت بهداشت دوباره به ما بگوید دوباره بازش میکنیم و ما به این طرح امیدوار هستیم و نزدیک به یقین که به موفقیتهای چشمگیری میرسیم مخصوصا در سال هزار و چهارصد و سه. چون این طرح حرکت میکند و شش ماه یک بار مینشیند. منابعش هم منابع سنگینی بوده است.
دولت بزرگترین استراتژی و مهمترین راهبردش در حوزه امنیت غذایی است
یعنی دولت بزرگترین استراتژی و مهمترین راهبردش در حوزه امنیت غذایی است و در این زمینه مکرر هزینه میکند و زیرساخت هاش را آماده میکند و امیدوار هستیم که در سال هزار و چهارصد و سه اخبار خیلی خوبی در این زمینه بدهیم.حتی بهتر از دهه هشتاد که از نظر منابع وضعیت خیلی خوبی داشتیم. چون این جا میخورد مستقیما به هدف اصابت میکند.
سوال: این با طرح یسنا متفاوت است؟
آقای علیرضا عسگریان: این دو طرح میتواند به قانون جمعیت و جوانی جمعیت گرایش پیدا کند.
این طرح درباره کودکان است. طرح یسنا درباره مادران است. مادرانی که باردار هستند. طیف وسیعی از جامعه پوشش پیدا میکند.
مادران شیرده هستند.مادران باردار هستند. مادرانی که شیرده و باردار هستند.فرزند زیر پنج سال دارند. یا زیر سه سال دارند. یا زیر دو سال دارند.
در مرحله اول یک بُرش دادیم. این را با آستان قدس جلو بردیم. البته در مورد مادران کمیته امداد برنامه مفصلی دارد. یک برنامه مفصل هم باستاد اجرایی دارد. این برنامه شکل اولیه اش و قدم اولیه اش کاملا نهادی بود. یعنی ما از مسئولیت اجتماعی اش منابعی را آوردیم. آستان قدس هم منابعی آورد. یک جامعه بیست و پنج هزار نفریاز مادران را در نظر گرفتیم و متمرکز شدیم. عین کالابرگ. چهارصد هزار تومان در ماه برای تغذیه شان به این مادران داده میشود. این مادران توسط وزارت بهداشت کاملا چک میشوند و ما هم به صورت میدانی چک میکنیم.
باید از این یازده قلم خریداری کنند خودشان باید مصرف کنند. کی به ما میگوید که مسیرش درست بوده است؟
وزارت بهداشت میگوید.
ممکن است شما بپرسید که خوب یک مادری که فرزند شیرده دارد زیر سه ساله دارد، نیازمند اقلام بهداشتی است.
نیازمند مثلا فرض کن پوشک است. شوینده است. آن هم طراحی شده است که کمیته امداد بستههای دو تا دو و نیم میلیون تومانی برای وسایل شوینده و وسایل بهداشتی به آنها بدهد.
طرح یسنا، برای چهار تا مشخصه است. مادران باردار، کودکان زیر دوسال، مناطق محروم، دهک یک، هشت تا از استانهایی که واجد شرایط هستند.
یک بُرش دیگر، استان لرستان، استان کهگیلویه و بویر احمد، خراسان شمالی و جنوبی، فارس و هرمزگان و ایلام.
حالا چرا این استانها انتخاب شدند؟
توجه شد که استانهایی انتخاب بشود که میزان موالید در آنها پایین است تا تشویق شوند. یعنی قانون جوانی و جمعیت ، توجه و تشویق است.
توجه کردن به مادران و به فرزندانی که متولد میشوند تا آسیب نبینند.
دوم به فرزندآوری تشویق میشوند.
پس این استانها انتخاب شدند و این طرح، طرح بسیار خوبی است.
من مطمئن هستم که اقبال زیادی پیدا خواهد کرد اولا توسط وزارت بهداشت، چون برای آنها محسوس کننده است. برای ماماهایی که در آن جا خدمت میکنند. بهورزهایی که آن جا خدمت میکنند؛ و همه کسانی که آن جا هستند میتوانند ببینند که این تغییر شکل میگیرد.
سوال: و همزمان میتوانند هم از طرح یسنا و هم از آن کالابرگی که اشاره کردید بهره ببرند؟
آقای علیرضا عسگریان: کاملا جدا است. یعنی اگر مادر چهارصد هزار تومان بگیرد. همان مادر فرزندی داشته باشد که نیازمند تقویت غذایی است یک میلیون تومان میگیرد. همان فرزند یارانه اش را میگیرد. این طرح اصلا کاری به یارانه ندارد.
یارانه به مردم پرداخت میشود. اینها طرحهای مضاعف هستند.
سوال: بعد از غربالگری که روی بچهها اتفاق میافتد. شش ماه یک بار اشاره کردید، درست است؟
آقای علیرضا عسگریان: شش ماه یک بار. این کار وزارت بهداشت است.
سوال: یعنی آنها میروند سراغ بچهها؟
آقای علیرضا عسگریان: وزارت بهداشت یک طرحی دارد به اسم خانههای بهداشت. خانههای بهداشت که بزرگترین شبکه ملی هستند.
طی بیست تا سی سال این شبکه گسترش پیدا کرده است. قوام دارد. اساسش براساس بهداشت است. درمان هم سعی میکنند در این نظام ارجاع وارد شود اما بهداشت برای شان خیلی مهم است. در بهداشت به مادران الخصوص مادران باردار توجه بسیار ویژه انجام میشود.
همه شان دارای کارت تندرستی هستند. این کارت تندرستی چه ما میخواستیم و چه نمیخواستیم از ۱۰ – پانزده سال پیش نظم پیدا کرده بود و به یک طرح خوب متصل نمیشد. یعنی این داده و این ساختار متصل نمیشد و لذا شما به صورت پراکنده عمل میکردید.
الان که بین وزارت بهداشت و وزارت تعاون، کار و رفاه ارتباط شکل گرفته این اتصالات تبدیل شده است به یک اتصالاتی که میتواند طرحهای راهبردی روی آنها سوار شود.
سوال: برویم سراغ موضوع افزایش سن بازنشستگی؟
آقای علیرضا عسگریان: به نظرم میآید که فقط این نکته را بگویم در زمینه توانمندسازی سرپرستی مادران سرپرست خانوار، طرحهای مفصلی هست که با دستگاههای حمایتی جلو میبریم. یک پنجره واحد یعنی زیرساخت پنچره واحد مادران هست؛ و بعد از آن سرپرست خانوار است که این پنجره واحد شکل بگیرد . الان خیلی خوب بالا آمده است تا ما بتوانیم دادهها و اعداد و ارقام شان را داشته باشیم.
میتوانیم برنامههای مفصلی برای شان پیاده کنیم. اصل مشکل ما زیرساخت است. الان زیرساختها در حد قابل قبول خودشان را بالا کشیدند.
وقتی زیرساخت باشد منابع مالی درست اصابت میکند. زیرساخت نباشد پنج برابراین منابع را هم داشته باشیم به هدف نمیرسد.
پس اگر این پنجره واحد را شکل دهیم و الان در مرحله بسیار خوبی است و ان شاءالله در آینده بسیار نزدیک به شما اعلام میکنیم برای افتتاحش یک برنامه داشته باشیم. اگر دادههای شان بیاید و متمرکز شود مثل پایگاه رفاه ایرانیان و مثل طرح کالابرگ همه طرحها همه دستگاهها میتوانند از آنها برخوردار شوند. تمام نهادهای حمایتی. معاونت بانوان ریاست جمهوری هم کمک خیلی خوبی به ما کرده است، آن هم خیلی متمرکز شده است و یک جمع خوبی در دولت و الحمدالله بیرون دولت شکل گرفته است.
سوال: یک پایگاه هم داشتیم. پایگاه بهره مندی آن هم با همین پایگاه مرتبط است؟
آقای علیرضا عسگریان: آن پایگاه بهره مندی به یک قسمت تکمیلی پایگاه رفاه ایرانیان متصل است. اینها در واقع هم را تکمیل میکنند.
پایگاه رفاه ایرانیان، فرد محور است. من دادههای معیشتی شما را دارم و وسعت تان را میسنجم و میگویم توی این جامعه کجا قرار میگیرد.
توی صدک فلان، توی دهک فلان.
ولی در موقعیتی که شما قرار گرفتید آیا بهره مندی دارید؟ یعنی چی؟ یعنی الان من در این موقعیت مثلا تهران از آموزش خوب استفاده کنم.
میتوانم از بهداشت خوب استفاده کنم. خدمات درمانی خوب استفاده کنم. از خدمات فرهنگی خوب استفاده کنم. زیرساختهای متعدد در تهران وجود دارد. آسفالتش خوب است. پارک هاش خوب است. دیگران چی؟ این است که پایگاه بهره مندی، میشود یک پایگاه مکان محور .
مکرر در مورد عدالت توزیع صحبت شده است، صدها مقاله. خود دولت و مخصوصا مجلس، زمانی که بودجه تصویب و نهایی میکنند.خیلی برای شان مهم است که بودجه طوری حرکت بکند که جایی که واقعا نیاز دارد بنشیند. من یک تحقیقی در مورد شهرداری تهران. در سال هزار و سیصد و پنجاه و شش خواندم، یک تحقیقی کرده بود که شمال و جنوب تهران چه تفاوتی با هم دارند و این را تشریح کرده بود.
پایگاه بهره مندی میتواند مناطق تهران را هم تفکیک کند.
یعنی همین الان شهردار تهران بخواهد بگوید که بودجه مان را کجا ببرم و به چه صورت براساس سرانه مصرف کنم که عدالت توزیع از نظر توزیع خدمات و امکانات درست باشد می تواند. این میشود پایگاه بهره مندی. این الان زیرساختش کامل شده است.
سوال: راجع به بحث افزایش سن بازنشستگی صحبت کنیم.
این که اساسا چه دلیل و ضرورتی داشت که افزایش سن بازنشستگی مصوب شود.
امید به زندگی از پنجاه و چهار سال در سال پنجاه و هفت رسیده است به هفتاد و نه سال
آقای علیرضا عسگریان: ما حدود هجده – نوزده تا صندوق داریم. یک تعدادی شان مستقیم زیر پوشش دولت هستند و یک تعدادی بسیار زیادی شان نیستند. صندوقها بزرگترین بحران شان این است که الان از نقطه سر به سری عبور کردند. همه شان این طوری نیستند، ولی اغلب شان این اتفاق برای شان افتاده است. علتهای مختلفی دارد و این برنامه مفصلی میطلبد. شما کارشناسان مختلفی را بنشانید و به صورت چالشی بحث کنید.
اما دو علتی که از اصلیترین علت هاست این است که الحمدالله و به فضل الهی به دلیل تدابیری که در نظام بوده است امید به زندگی از پنجاه و چهار سال در سال پنجاه و هفت رسیده است به هفتاد و نه سال به هفتاد و پنج سال و این اتفاق میمون است.
خوب سن بازنشستگی چقدر است، متوسطش رسیده است به پنجاه و یک سال. صندوق ها نمیتوانند با منابع شان این فاصله را جبران کنند.
مثل همه کشورهای جهان مطالعات انجام میشود که سن بازنشستگی بالاتر برود. اگر سن امید به زندگی پنجاه و چهار سال باشد میان سالی میشود سی سال. اما اگر هفتاد و هفت سال باشد میان سالی پنجاه و پنج سال تا شصت سال میشود.
صندوقها سالیان سال است که می گویند به ما کمک کنیدتا پایدار باشیم، پایداری مورد توافق همه است. یعنی به هر کسی رجوع بکنیم میگوید صندوقها باید پایدار باشد. ذی نفعان هم میگویند صندوق برای ماست باید پایدار باشد. خوب برای این صندوق ها پایدار باشد باید تغییراتی در آن شکل بگیرد.
https://borazjansalam.ir/?p=81599